Gorzkie żale – pasyjne nabożeństwo i muzyczne dziedzictwo Sądecczyzny. GOK Podegrodzie archiwizuje unikalne melodie!

Gorzkie żale to jedno z najbardziej poruszających nabożeństw Wielkiego Postu w Kościele katolickim. Odprawiane są w każdą niedzielę tego okresu, a ich głębia duchowa i forma śpiewana pomagają wiernym głębiej przeżyć czas przygotowania do Wielkanocy. Powstałe w XVIII wieku w Warszawie, nabożeństwo to stało się niezwykle bliskie sercu polskich wiernych – zwłaszcza na Sądecczyźnie, gdzie przybrało niepowtarzalne muzyczne formy. 

Czytaj również: 21,5 mln złotych w puli na rozwój kultury! Część środków popłynie do Łabowej

Duchowość i tradycja – czym są Gorzkie żale?

To nabożeństwo pasyjne, które skupia się na rozważaniu męki i śmierci Jezusa Chrystusa, a także na współcierpieniu Matki Bożej. Składa się z trzech części, śpiewanych na przemian w kolejne niedziele Wielkiego Postu. Każda z nich zawiera m.in. Pobudkę, hymn, lament duszy nad cierpiącym Jezusem oraz kazanie pasyjne. Charakterystyczne są także wyjątkowe, często regionalnie zróżnicowane melodie, które są przekazywane z pokolenia na pokolenie.

GOK Podegrodzie archiwizuje Gorzkie żale. To ratunek dla muzycznego dziedzictwa regionu!

Właśnie ta wyjątkowa lokalna tradycja stała się inspiracją dla Gminnego Ośrodka Kultury w Podegrodziu, który rozpoczął niezwykły projekt. W każdą niedzielę Wielkiego Postu pracownicy GOK odwiedzają inną parafię Sądecczyzny, aby rejestrować unikalne wykonania Gorzkich żali – z zachowaniem charakterystycznych melodii, które w każdej miejscowości brzmią nieco inaczej. To niepowtarzalna szansa, by zachować muzyczne bogactwo naszego regionu dla przyszłych pokoleń. – Takie projekty są dziś niezbędne, by ocalić piękno i różnorodność naszej kultury – podkreślają organizatorzy. Przykładem takiego zaangażowania jest rejestracja nabożeństwa w parafii w Świniarsku (gm. Chełmiec), gdzie proboszczem jest ks. Zbigniew Kożuch, a przy organach zasiada Paweł Nowak – organista, który z ogromnym wyczuciem pielęgnuje lokalny charakter śpiewu Gorzkich żali.

Wiara, tradycja, tożsamość

Choć nabożeństwo Gorzkich żali znane jest w całej Polsce, to właśnie Sądecczyzna może poszczycić się szczególnie barwną i muzycznie zróżnicowaną formą tej tradycji. Dzięki takim inicjatywom, jak projekt GOK Podegrodzie, ta część duchowego i kulturowego dziedzictwa ma szansę przetrwać i być inspiracją dla kolejnych pokoleń. Niech każde zaśpiewane „Gorzkie żale przybywajcie…” będzie nie tylko modlitwą, ale i żywym świadectwem naszego regionalnego serca.