Czas na niepełnosprawnych!

Dopiero co, zakończył się nabór projektów do programu „Aktywny samorząd”, a już za chwilę startuje kolejny. Wszystko po to, by likwidować bariery architektoniczne i stwarzać lepsze warunki na rynku pracy dla osób niepełnosprawnych w Małopolsce. O tym, jak ważną rolę w tym zakresie odgrywa dobra współpraca różnych organizacji i instytucji, mówi w rozmowie z miastoNS.pl Marta Mordarska, radna Sejmiku Województwa Małopolskiego i dyrektor Oddziału Małopolskiego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

miastoNS: 26 listopada radni Sejmiku Województwa Małopolskiego wybrali składy komisji oraz przewodniczących. Pani w obecnej kadencji przypadł zaszczyt zasiadania w Komisji Głównej, w Komisji Ochrony Zdrowia, w Komisji Kultury, której jest Pani wiceprzewodniczącą, i co najważniejsze w Komisji Polityki Prorodzinnej i Społecznej, której będzie Pani przewodniczyć. Czy to pozwoli Pani na jeszcze bardziej efektywną pracę i realizację założonych celów?
Marta Mordarska: Pracuję w czterech komisjach. Jestem przewodnicząca Komisji Polityki Prorodzinnej i Społecznej, Wiceprzewodniczącą Komisji Kultury, członkiem Komisji Głównej, jak również członkiem Komisji Ochrony Zdrowia. Sektor polityki społecznej to naturalna część mojego życia zawodowego – w tej dziedzinie jestem ekspertem i poruszam się w niej już wiele lat. Komisja Główna to gremium, które ostatecznie decyduje o sprawach formalno-prawnych, o tym, co jest związane z przygotowaniem uchwał na poszczególne sesje. Sądzę, że to jest bardzo dobre łączenie różnych obszarów tematycznych, które są bardzo ważne dla Sądecczyzny, czyli ochrona zdrowia, wszystkie działania w szeroko rozumianej dziedzinie kultury oraz polityki społecznej – począwszy od seniorów, osób z niepelnosprawnością, po politykę prorodzinną. Są to bardzo ważne zadania do realizacji z punktu widzenia samorządu województwa. Równie ważnymi kwestiami są działania związane z pomocą osobom niepełnosprawnym oraz ich rodzinom, ale także wszystkie infrastrukturalne przedsięwzięcia, które będziemy chcieli w naszym regionie realizować.

miastoNS: Skoro jesteśmy przy osobach niepełnosprawnych, zapytam o program „Dostępność+”, poprawiający dostępność obiektów publicznych dla osób niepełnosprawnych. Jeszcze przed wyborami samorządowymi wskazywała Pani na to, jak ważny jest ten projekt, a przecież wiemy, że Nowy Sącz w sporym stopniu boryka się z tym problemem. Proszę więc powiedzieć, czy jest szansa na to, by Sejmik Województwa Małopolskiego uwzględnił w budżecie większe środki na ten cel? Czy będzie Pani o to zabiegała?
Marta Mordarska: Tak, będę wnosić o taką poprawkę i zabiegać o to, aby na likwidację barier architektonicznych, były przeznaczane większe środki, czy to z PFRON-u, czy z budżetu województwa. Będę starać się o to, by przez te kolejne 5 lat, środków na ten projekt przybywało w celu likwidacji wspomnianych barier. W tym miejscu warto wspomnieć, że my jako PFRON jesteśmy instytucją, która po raz kolejny rozpoczęła nabór wniosków do „Programu Wyrównywania Różnic Między Regionami III” m.in. na likwidację barier, który potrwa do końca lutego 2019 roku. Wziąć w nim udział mogą organizacje pozarządowe, samorządy gminne oraz ich jednostki. Środki z tego programu będą przeznaczone np. na transport samochodowy, likwidację barier infrastrukturalnych, czyli budowę wind, podjazdów, adaptację korytarzy, łazienek, przestrzeni publicznych w różnych obiektach, po to, aby osoby starsze, niepełnosprawne lub matki z dziećmi mogły bez problemu do tych miejsc dotrzeć i przemieszczać się w ich obrębie. W związku z tym czekamy na wnioski złożone przez poszczególne samorządy powiatowe, które będą je składać w swoim imieniu, ale także organizacje pozarządowe i pozostałe instytucje, które za pośrednictwem samorządów mogą do nas aplikować. W ramach „Programu wyrównywania różnic między regionami”, co roku przekazujemy ok. 5 milionów złotych dla potrzeb osób niepełnosprawnych.

miastoNS: Za nami nabór projektów do programu „Aktywny samorząd”. W ramach realizacji tego projektu, 7 milionów złotych trafiło do 22 powiatów w Małopolsce.
Marta Mordarska: To jest bardzo ważna kwestia, bo choć tegoroczny nabór już za nami, to w nowym roku otwieramy się na kolejne wnioski składane przez samorządy. Za pośrednictwem mediów będziemy chcieli też zachęcić młodych ludzi z niepełnosprawnościami, którzy kończą swoją edukację na poziomie licealnym, do tego, aby nadal podejmowali swoją aktywność naukową, bo dzięki środkom z „Aktywnego samorządu”, mogą zdobyć fundusze na studia licencjackie, magisterskie i doktoranckie. Nie dotyczy to tylko młodych ludzi, ale także osób dorosłych, które borykają się z niepełnosprawnością. Mają oni szansę na dalszą edukację w ramach dofinansowania. W Małopolsce mamy bardzo aktywne samorządy, liderem jest powiat krakowski, z którego powinniśmy czerpać wzór i warto docierać do tych wszystkich miejscowości, do tych wszystkich środowisk, gdzie jest młodzież z niepełnosprawnościami i zachęcać ich do dalszej edukacji. Są na to środki, są też na specjalistyczny sprzęt, który takim młodym ludziom tę edukację ułatwi.

miastoNS: To bardzo ciekawa forma pomocy, dzięki której niepełnosprawni mogą się rozwijać i znacznie pewniej radzić sobie na rynku pracy.
Marta Mordarska: Tak, tym bardziej że mamy projekty komplementarne, połączone. Jednym z nich jest projekt „Absolwent”, który znakomicie funkcjonuje w Małopolsce. Jest to program, który pomaga młodym absolwentom odnaleźć się na rynku pracy. Daje możliwość staży, stypendiów pomostowych, kontaktu z pracodawcą, najczęściej na otwartym rynku pracy, co jest dla nas olbrzymią wartością oraz radością. Ten program jest olbrzymim sukcesem, także na terenie Polski i pozwala nam dawać wsparcie, tym którzy tego oczekują. Część z tych młodych ludzi, znakomicie, bo przede wszystkim samodzielnie, radzi sobie na rynku pracy, ale są też osoby, które na ten moment tego wsparcia potrzebują. Miło jest popatrzeć na różne nowe formy aktywności zawodowej – młodzi ludzie mają bardzo ciekawe pomysły na swoją przyszłość, zakładają własne działalności, podejmują pracę w administracji publicznej lub w firmach prywatnych. To bardzo cieszy.

miastoNS: Pracodawcy też mogą liczyć na pomoc przy zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i widać, że to przekłada się na wzrost zatrudnienia.
Marta Mordarska: Tak, pracodawcy mogą liczyć na ulgi i korzystają z nich w Małopolsce w sposób bardzo aktywny – rynek pracy się wypełnia. Ważne, żeby te miejsca pracy były godziwie opłacane i dawały szansę na rozwój i spełnienie zawodowe.

miastoNS: Realizacja programów, o których dzisiaj Pani wspomina, jest bardzo ważna, jednak zdobywanie na nie środków nie należy już do najłatwiejszych zadań, o czym Pani, jako dyrektor Oddziału Małopolskiego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, wie najlepiej.
Marta Mordarska: My ze środków PFRON-u możemy zabezpieczać wkład własny do projektów z RPO, dlatego tak ważna jest współpraca z wieloma instytucjami i organizacjami. Choć często nie jest to łatwe, celem, jaki sobie stawiam, jest łączenie różnych źródeł finansowania, aby wsparcie dla wszelakich instytucji i organizacji było jak najbardziej optymalne. Trzeba tworzyć te dobre synergie, bo przecież wszystkim nam zależy na tym, by osobom z niepełnosprawnością żyło się lepiej.

miastoNS: Tej dobrej synergii chciałbym zatem życzyć w nadchodzącym roku i bardzo dziękuję za rozmowę.
Marta Mordarska: Również dziękuję i korzystając z okazji, chciałbym życzyć Czytelnikom Wesołych Świąt Bożego Narodzenia i szczęśliwego Nowego Roku.

Rozmawiał: Marek Jaśkiewicz